Nguyên tắc kế toán hoạt động liên tục.
Nguyên tắc kế toán là những quy tắc cơ bản và chung nhất được áp dụng trong quá trình thực hiện các hoạt động kế toán của một doanh nghiệp.
Trong bài viết này, tôi sẽ chia sẻ với các bạn chi tiết các nội dung: cơ sở, nội dung, biểu hiện trong chế độ và chuẩn mực của nguyên tắc kế toán hoạt động liên tục.
Mục Lục Bài Viết
1. Cơ sở nguyên tắc kế toán hoạt động liên tục:
Một doanh nghiệp thành lập và đi vào hoạt động chỉ có thể xảy ra 2 khả năng:
-Một là sẽ tiếp tục hoạt động liên tục hay ít nhất sẽ không bị giải thế hoặc ngừng hoạt động trong tương lai gần
-Hai là ngừng hoạt động
Kế toán thừa nhận khả năng doanh nghiệp hoạt động liên tục
2. Nội dung nguyên tắc kế toán hoạt động liên tục:
Cơ sở giả định doanh nghiệp hoạt động liên tục và sẽ tiếp tục hoạt động bình thường trong tương lai gần. Nghĩa là doanh nghiệp không có ý định cũng như không phải buộc ngừng hoạt động hoặc thu hẹp đáng kể quy mô hoạt động của mình.
Các bạn theo dõi video để hiểu rõ hơn
3. Biểu hiện trong chế độ và chuẩn mực nguyên tắc kế toán hoạt động liên tục:
-Giả thiết doanh nghiệp hoạt động liên tục liên quan đến việc phản ánh tài sản, thu nhập, chi phí của doanh nghiệp theo giá gốc, không phản ánh theo giá thị trường. Mặc dù giá trị thị trường của những TS doanh nghiệp mua về để tồn trữ hoặc đang sử dụng cho mục đích kinh doanh có thể thay đổi theo thời gian. Mặt khác nguyên tắc này còn làm cơ sở cho các phương pháp tính hao mòn để phân chia giá trị TSCĐ vào các chi phí hoạt động của doanh nghiệp theo thời gian hoạt động của nó.
-Nếu doanh nghiệp thỏa mãn nguyên tắc tiếp tục hoạt động thì báo cáo tài chính được lập phải tuân thủ chuẩn mực kế toán:
Tài sản, các khoản nợ phản ánh theo giá gốc.
Tài sản sắp xếp theo tính lưu động giảm dần
Nguồn vốn và các khoản nợ sắp xếp theo tính thanh khoản giảm dần
Ví dụ: Cách đây 3 năm đơn vị mua 1 mảnh đất giá trị quyền sử dụng đất là 200 tr , nhưng bây giờ mảnh đất đó có giá 1 tỷ đồng. Nhưng trên báo cáo tài chính giá trị của nó chỉ là 200tr
-Nếu không thỏa mãn nguyên tắc hoạt động liên tục tức là doanh nghiệp có thể chia tách, sát nhập, giải thể thì báo cáo tài chính được lập theo quy định riêng. Trong trường hợp này tài sản của doanh nghiệp được phản ánh theo giá hợp lý, đánh giá lại theo giá thị trường
Các khoản nợ phải trả sắp xếp theo trật tự ưu tiên: khoản nợ có đảm bảo xếp trước, không có đảm bảo xếp sau
Theo VAS 11 hợp nhất kinh doanh: không hình thành quan hệ mẹ con thì giá trị tài sản bên bị mua sẽ bị bên mua ghi nhận theo giá trị hợp lý. Bên bị mua không còn tồn tại.
4. Thực tế việc áp dụng nguyên tắc kế toán hoạt động liên tục:
Ở doanh nghiệp về cơ bản các doanh nghiệp tuân thủ nguyên tắc, tuy nhiên vẫn có một số doanh nghiệp vi phạm nguyên tắc.
Ví dụ 1: báo cáo tài chính của 1 doanh nghiệp lỗ triền miên công nợ phải trả, phải thu nhiều, hàng tồn kho nhiều,…Kiểm toán cho rằng công ty không có khả năng hoạt động trong tương lai. Nhưng công ty bào chữa rằng: những mặt hàng hiện đang tồn kho nhưng sau này bán sẽ đắt hàng. Ví dụ trong lĩnh vực kinh doanh thời trang, những mẫu quần áo giờ lỗi mốt nhưng sau này sẽ lại trở thành mốt. Còn các khoản phải thu hoặc phải trả là do khách hàng quen hoặc nhà cung cấp quen…Còn về việc khấu hao nhỏ giọt thì công ty nói rằng máy móc chưa sử dụng sẽ khấu hao trong thời gian tới. Chủ doanh nghiệp khẳng định họ vẫn có khả năng tiếp tục duy trì hoạt động trong thời gian tới.
Như vậy quan điểm nhìn nhận khác nhau sẽ dẫn tới việc đánh giá khác nhau.
Ví dụ 2: Hiện nay nhà nước cho phép doanh nghiệp tự in hóa đơn nên nhiều doanh nghiệp thành lập chỉ mua bán hóa đơn. Khi sắp bị lộ thì doanh nghiệp tuyên bố phá sản. Vì vậy chúng ta không đánh giá đúng được khả năng tiếp tục hoạt động của doanh nghiệp nên cơ sở lập BCTC không đảm bảo.
Kết luận:
Trên đây là một số phân tích của cá nhân tôi về nguyên tắc kế toán hoạt động liên tục. Qua bài viết hi vọng mọi người có thể hiểu rõ hơn và vận dụng tốt hơn nguyên tắc kế toán hoạt động liên tục trong học tập, giảng dạy và thực tế công tác kế toán tại doanh nghiệp mình.
Tài liệu tham khảo: Thông tư 200/2014/TT-BTC, Thông tư 133/2016/TT-BTC, Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam, Giáo trình Nguyên lý kế toán Trường đại học kinh doanh và công nghệ Hà Nội, Giáo trình Nguyên lý kế toán Trường Đại học Thương mại.
